หอยงวงช้าง : Nautilus เป็นมอลลัสคาที่มีวิวัฒนาการค่อนข้างสูงเป็นสิ่งมีชีวิตดึกดำบรรพ์ที่มีชีวิตอยู่บนโลกนี้ แล้วกว่า 350 ล้านปี จัดอยู่ในชั้นเซฟาโลพอด อันเป็นชั้นเดียวกับหมึก ในชั้นย่อยนอติลอยด์จัดเป็นนอติลอยด์เพียงกลุ่มเดียวเท่าที่ยังดำรงเผ่าพันธุ์มาจนถึงปัจจุบัน ถือได้ว่าเป็นซากดึกดำบรรพ์ที่มีชีวิตจำพวกหนึ่ง
มีลักษะเหมือนหมึกผสมกับหอยฝาเดี่ยว เป็นสัตว์ที่ว่องไว ว่ายน้ำได้ดี ตาไม่มีคอร์เนียและเลนส์ มีหนวดที่มากถึง 63-94 เส้น มีเปลือกหุ้มอยู่ภายนอก เปลือกขดเป็นวง เมื่อจะดำน้ำลง หอยจะปล่อยอากาศที่อยู่ในช่องออกมา แล้วให้น้ำเข้ามาแทนที่ ทำให้ตัวหนักและจมลงได้ อันเป็นหลักการเดียวกับห้องอับเฉาในเรือดำน้ำ
หอยงวงช้าง เป็นหอยที่อาศัยอยู่ในน้ำลึก ประมาณ 400-600 ฟุต และสามารถดำน้ำได้ลึกถึง 3 กิโลเมตร และพ่นหมึกได้เพื่อป้องกันตัวเหมือนกับหมึกอาหารที่มันชอบกินได้แก่ ปลา, กุ้ง ที่ว่ายน้ำอยู่ใกล้พื้นทะเล
หอยงวงช้างมีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศโดยแยกเพศกันเป็นตัวผู้และตัวเมีย การผสมพันธุ์มีความคล้ายคลึงกับหมึก โดยตัวผู้จับถุงเสปิร์มส่งเข้าไปในช่องลำตัวของตัวเมีย ไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิแล้วจะฟักเป็นตัวโดยตรง และไม่มีระยะตัวอ่อน ในน่านน้ำไทยมีหอยงวงช้างอยู่จำนวนไม่มากนัก โดยพบทางทะเลอันดามันของมหาสมุทรอินเดีย
(2918)